ΣΥΝΕΔΡΙΑ

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
ΠΟΛΕΙΣ & ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ: ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ

ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΚΡΗΤΗΣ
31 ΙΟΥΛΙΟΥ - 2 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1998
ΚΟΛΥΜΠΑΡΙ - ΧΑΝΙΑ


1η ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Ο ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΠΟΛΕΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΔΟΜΗΣΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΥΡΩΠΗΣ


ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Α΄ ΠΕΡΙΟΔΟΣ:
Αρχές δεκαετίας ’50-’70

Μετά το Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο συνειδητοποιείται από τα εθνικά κράτη της Ευρώπης η ανάγκη αφενός ανασυγκρότησής τους και αφετέρου της διαφύλαξης των συνόρων τους. Προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί,ιδρύεται αρχικά η Ευρωπαϊκή Κοινότητα ,η οποία κατά την περίοδο αυτή δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στην συγκρότηση ισχυρών εθνικών κρατών και στη μεταξύ τους συνεργασία

Επιπλέον καθίσταται επιτακτική η ανάγκη ίδρυσης ενός ισχυρού πολιτικού και οικονομικού φορέα,ικανού να αντιταχθεί απέναντι στο πολιτικό status,που είχε καθιερωθεί με τις δύο υπερδυνάμεις ΗΠΑ-ΕΣΣΔ.

Στην περίοδο αυτή καθιερώνεται στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα το συγκεντρωτικό μοντέλο ανάπτυξης,ως Ιστορική αναγκαιότητα και γίνεται λόγος μόνο για εθνικά κράτη και όχι για επιμέρους περιφέρειες.


Β΄ ΠΕΡΙΟΔΟΣ:
Ι. Δεκαετία ’70:

Στην περίοδο αυτή για πρώτη φορά γίνεται λόγος για «περιφέρειες»,«περιφερειακή ανάπτυξη» και αναπτύσσεται η «περιφερειακή ιδέα».
Πρώτη νύξη γίνεται από τον τότε πρωθυπουργό του Βελγίου Leon Tindemans στη σχετική έκθεσή του με την αναφορά του στην «Ευρώπη των Πολιτών»,η οποία αποτέλεσε και τον «προάγγελο» των μελλοντικών κατευθύνσεων της Ευρωπαϊκής Κοινότητας.
Η έμπρακτη εφαρμογή της «περιφερειακής ιδέας» ήταν η ίδρυση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης το έτος 1975.
Σταδιακά η Ευρώπη προσαρμόζεται στην ιδέα της «ενιαίας αγοράς»:«σπάνε οι φραγμοί», αίρονται οι τελωνειακoί περιορισμοί και για πρώτη φορά οι περιφέρειες αποκτούν οικονομικό ρόλο μέσα στα πλαίσια της «ελεύθερης αγοράς».

Χαρακτηριστικά επίσης της περιόδου αυτής είναι:
α)Οι προσπάθειες ένταξης στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα τριών νέων κρατών-μελών,της Ελλάδας,της Ισπανίας και της Πορτογαλίας,εκ των οποίων οι δύο τελευταίες εφήρμοζαν ήδη το σύστημα περιφερειακής δομής στο εσωτερικό τους .Το γεγονός αυτό επηρέασε την μέχρι τότε συγκεντρωτική δομή της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και οδήγησε στην δημιουργία της «Ευρώπης των Περιφερειών».
β)Η αναβάθμιση του ρόλου των Περιφερειών αποδεικνύεται και από την πρώτη άμεση εκλογή των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου το 1979,που μέχρι τότε ήταν διορισμένοι από τα κράτη-μέλη.

ΙΙ.Δεκαετία ’80:

Κατά την περίοδο αυτή γίνονται τα πρώτα σημαντικά βήματα προαγωγής του πολιτικού ρόλου των Περιφερειών και της θεσμικής τους κατοχύρωσης:
α)Η διακήρυξη της Στουτγάρδης το έτος 1983, γνωστή και ως «διακήρυξη Γκένσερ- Κολόμπο».
β)Το σχέδιο SPINELLI για την Ευρωπαϊκή Ένωση,το έτος 1984,όπου γίνεται λόγος για την «Ευρώπη των Περιφερειών»,με στόχο την διάρθρωση της Ευρώπης σε υπερεθνικό, εθνικό και περιφερειακό επίπεδο.
γ)Η «Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη» το έτος 1986,κάνει λόγο για Περιφέρειες και περιφερειακή πολιτική.
δ)Το Γνωμοδοτικό Συμβούλιο, των Οργανισμών Τοπικής και Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης,το έτος 1988,αποτέλεσε το πρώτο θεσμικό βήμα μέσα στα πλαίσια της διαρθρωτικής πολιτικής.
ε)Το 1ο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης (Πακέτο Ντελόρ).
στ)Η δράση των διαρθρωτικών ταμείων.

ΙΙΙ. Δεκαετία ’90

Με τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση (Συνθήκη του Μaastricht),που τέθηκε σε ισχύ το Νοέμβριο του 1993,δημιουργήθηκε η Επιτροπή των Περιφερειών.Πρόκειται για νέο κοινοτικό όργανο με συμβουλευτικό ρόλο.
Η σύσταση της Επιτροπής αυτής αρχικά δεν έτυχε κοινής αποδοχής από όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης . Χαρακτηριστική είναι η στάση της Μ. Βρετανίας,η οποία ενώ στην αρχή ήταν αρνητικά διακείμενη απέναντι στην ίδρυση της Επιτροπής και τώρα την έχει αποδεχτεί.
Η στάση της Ελλάδας υπήρξε εξαρχής ευμενής απέναντι στην Επιτροπή των Περιφερειών και θετικός ήταν ο τρόπος προσέγγισης από τις Ελληνικές Αρχές ,ήτοι από την Ελληνική Κυβέρνηση και τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης.


ΔΟΜΕΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

Α) ΠΡΟ ΤΗΣ ΣΥΣΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

Πριν από τη θεσμική συγκρότηση και ύπαρξη της Επιτροπής των Περιφερειών υπήρξαν αναγκαστικές συνενώσεις στα κράτη-μέλη.Το ευρωπαϊκό σύστημα τοπικής αυτοδιοίκησης χαρακτηρίζεται από συνενώσεις ημιαγροτικών περιοχών των κρατών-μελών όπως της Γερμανίας,της Γαλλίας,των Σκανδιναβικών Χωρών κλπ.
Χαρακτηριστικά της περιόδου αυτής είναι :
α)Η νέα χωροταξική και διοικητική κατανομή του ευρωπαϊκού χάρτη τοπικής αυτοδιοίκησης και
β)Η νέα διάσταση της ιδιότητας και του ρόλου των αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης.


Γίνεται, λοιπόν, κατανοητό ότι στην περίοδο αυτή αρχίζει να γίνεται λόγος για «διαπεριφερειακές σχέσεις»,δηλαδή οι επαφές δεν γίνονται μόνον σε εθνικό επίπεδο μεταξύ των Περιφερειών ενός κράτους-μέλους, αλλά αναπτύσσονται σχέσεις μεταξύ των Περιφερειών διαφόρων κρατών-μελών.Μάλιστα,ιδιαίτερα συχνό είναι το φαινόμενο των συνεχώς αυξανόμενων επαφών των Περιφερειών των κρατών-μελών της Νότιας Ευρώπης (Ελλάδα,Ισπανία κλπ) σε κάθε επίπεδο (οικονομικό,πολιτισμικό,πολιτικό) με τις μεσογειακές χώρες της Βόρειας Αφρικής (σχέσεις αδελφοποίησης).


Β)ΜΕΤΑ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

Ι.ΠΕΡΙΟΔΟΣ ’92-’94
Η πρώτη σύνοδος της Επιτροπής πραγματοποιήθηκε το Μάρτιο του έτους 1994. Από την αρχή διαφάνηκε ο ιδιόμορφος τρόπος υλοποίησης του θεσμού και τα προβλήματα κατά την εφαρμογή του:
α) Η διαφορετική νοοτροπία και πολιτική πρακτική των διαφόρων κρατών όσον αφορά το σύστημα δομής που ακολουθείτο στα επιμέρους κράτη-μέλη [από τη μια το συγκεντρωτικό σύστημα με διορισμένους εκπροσώπους και από την άλλη το σύστημα περιφερειακής δομής με αιρετούς εκπροσώπους] δημιούργησε ρήγμα στη δομή της Επιτροπής Περιφερειών.
β) Ο ρόλος της Επιτροπής είναι απλά και μόνο συμβουλευτικός και μη δεσμευτικός στις περιπτώσεις που κρίνεται αναγκαίο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Συμβούλιο. Παρά την αδυναμία και την περιορισμένη καταστατικά προβλεπόμενη δράση της Επιτροπής των Περιφερειών δεν μπορεί να παραβλεφθεί το γεγονός ότι η Επιτροπή έχει αναπτύξει μια ευρύτερη δράση τόσο στις σχέσεις των Περιφερειών της Ευρωπαϊκής ‘Ενωσης με τρίτες χώρες,όσο και στη διαδικασία προσαρμογής των υπό ένταξη κρατών:
Ι. Παρέχει συνδρομή στη διοικητική οργάνωση των υπό ένταξη κρατών.Τέτοιες περιπτώσεις συνδρομής είναι η παροχή βοήθειας στην ανασυγκρότηση των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης (πρώην σοσιαλιστικές χώρες) καθώς επίσης και η συνδρομή στην ανασυγκρότηση της Βοσνίας με αποστολή τεχνικής υποστήριξης στις κατά τόπους Περιφέρειες.
ΙΙ. Μέσω των γνωμοδοτήσεών της βοηθά στη λήψη αποφάσεων.


ΙΙ. ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΑΠΌ ΤΟ 1994 ( Α’ ΣΥΝΟΔΟΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ) ΕΩΣ ΤΗ ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΟΥ ΑΜΣΤΕΡΝΤΑΜ

Εκτός από τον συμβουλευτικό χαρακτήρα της,η Επιτροπή των Περιφερειών ανέπτυξε μια ευρύτερη της καταστατικά προβλεπόμενης δράση,με παράλληλες ενέργειες και πρωτοβουλίες (π.χ. για τη διακυβερνητική),χωρίς η δράση αυτή να έρχεται σε αντίθεση με τον ήδη θεσμοθετημένο καταστατικό ρόλο της,ενώ τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης όχι μόνο έδειχναν ανοχή αλλά είχαν ανάγκη τη δράση της.
Χαρακτηριστικό της ήδη διαμορφωμένης κατάστασης αποτελεί το γεγονός ότι η Επιτροπή των Περιφερειών υπήρξε το πρώτο όργανο το οποίο υιοθέτησε και παρείχε γνωμοδότηση τον Απρίλιο του 1995 για τις θεσμικές μεταρρυθμίσεις στα πλαίσια της ΕυρωπαΪκής ΄Ενωσης με την προοπτική της Ευρωπαϊκής Διάσκεψης του 1996.


1.Αρχή της επικουρικότητας .
Επανεξέταση του σχετικού ορισμού με την αίτηση συμπερίληψης αναφοράς στο ρόλο των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης και της Περιφερειακής Διοίκησης.
2.Δικαίωμα προσφυγής ενώπιον του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων
Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι πλήττονται τα προνόμια ή διακυβεύεται η αρχή της επικουρικότητας,η Επιτροπή των Περιφερειών έχει το δικαίωμα άσκησης προσφυγής ενώπιον του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.Απευθείας αναγνώριση αυτοτελούς δικαιώματος κατέχουν και οι Περιφέρειες στις ίδιες περιπτώσεις,αλλά ισχύει για εκείνες που έχουν αναγνωρισμένη νομοθετική αρμοδιότητα στο κράτος τους.
3.Μετεξέλιξη της Επιτροπής των Περιφερειών σε πλήρες θεσμικό όργανο με διαχωρισμό της κοινής οργανωτικής δομής που είχε με την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή.
4.Τα μέλη της Επιτροπής των Περιφερειών πρέπει να είναι είτε αιρετά είτε πολιτικώς υπεύθυνα ενώπιον συνέλευσης εκλεγμένης με άμεση και καθολική ψηφοφορία.
5.Ενίσχυση του συμβουλευτικού ρόλου της Επιτροπής των Περιφερειών μέσω της δυνατότητας να ζητά και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τη γνωμοδότησή της με παράλληλη διεύρυνση των τομέων στους οποίους εκτείνονται οι αρμοδιότητες της (ιθαγένεια της Ένωσης,πολιτική συνεργασία για την ανάπτυξη),χωρίς όμως ο ρόλος της Επιτροπής να είναι υποχρεωτικός.
6.Παροχή και εξασφάλιση δυνατότητας για τη συνεργασία,την παροχή συμβουλών ως προς την κατάρτιση των νομοθετικών προγραμμάτων,των Πράσινων αλλά και των Λευκών Βιβλίων,αλλά επίσης και για την προετοιμασία πρωτοβουλιών που αφορούν πολιτικές και επηρεάζουν με διάφορους τρόπους τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και λοιπά όργανα περιφερειακής διοίκησης.
7.Ενσωμάτωση στο σώμα της Συνθήκης της αρχής της τοπικής αυτονομίας,όπως αυτή προσδιορίζεται και έχει καθορισθεί στον καταστατικό χάρτη Τοπικής Αυτοδιοίκησης του Συμβουλίου της Ευρώπης.
8.Η προώθηση της διαμεθοριακής και διακρατικής μεταξύ των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης και της Περιφερειακής Διοίκησης στο πλαίσιο της Οικονομικής & Κοινωνικής Συνοχής.

Οι θέσεις αυτές συμπεριλήφθηκαν στο κείμενο της τελικής διακήρυξης της Ευρωπαϊκής Συνόδου των Περιφερειών και των Πόλεων,που έλαβε χώρα στο Amsterdam στις 15-16.5.1997,ένα μήνα μόλις πρίν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Amsterdam.

ΙΟΥΝΙΟΣ 1997 - ΣΥΝΘΗΚΗ TOY AMSTERDAM:
ΚΑΤΟΧΥΡΩΣΗ ΕΝΟΣ ΠΙΟ ΔΙΕΥΡΥΜΕΝΟΥ ΡΟΛΟΥ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ.

Η τελική διατύπωση της Συνθήκης,έρχεται να νομιμοποιήσει και θεσμικά πλέον,το αίτημα για ουσιαστική συμμετοχή των Περιφερερειακών και Τοπικών Αρχών μέσω της Επιτροπής των Περιφερειών στο κοινοτικό σύστημα (αφού ενσωματώθηκαν στο τελικό κείμενο αιτήματα που αφορούσαν την διοικητική και οργανωτική αυτονομία της Επιτροπής των Περιφερειών σε σχέση με την Οικονομική-Κοινωνική Επιτροπή) εξέλιξη που είναι ιδιαίτερα σημαντική μιας και οι Περιφέρειες της Ευρώπης θα μπορούν να συνδιαμορφώνουν πολιτική σε μείζονα θέματα,όπως το ενιαίο νόμισμα και η διεύρυνση.


Το άμεσο ενδιαφέρον της Επιτροπής των Περιφερειών για τις ευρωπαϊκές διαδικασίες,προσδιορίζεται με την συμμετοχή της στα πλαίσια του διαλόγου για την AGENDA 2000 (Διαρθρωτικές πολιτικές,διεύρυνση,θεσμικά),με βασικό ζητούμενο την δημιουργία μιας Ευρώπης ικανής να ανταποκριθεί σε ζητήματα όπως αυτό της απασχόλησης,με παράλληλη διαφύλαξη του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου.
Στα πλαίσια της πολιτικής της διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης.,η Επιτροπή των Περιφερειών προωθεί στην προενταξιακή στρατηγική την ανάγκη για πληροφόρηση και εκπαίδευση των εκπροσώπων των Τοπικών Αρχών των υπο ένταξη χωρών της Κεντρικής-Ανατολικής Ευρώπης και της Κύπρου,θέλοντας έτσι να διαμορφώσει την ενεργητική συμμετοχή τους στην διαδικασία των διαπραγματεύσεων ένταξης,με γνώμονα να καταστεί αυτή κατανοητή και αποδεκτή από τους Πολίτες.

ΕΝΑΣ ΝΕΟΣ ΡΟΛΟΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΟΛΕΙΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΗΣ.
Οι Ν.Ε.Φ. εκφράζουν τη θέση ότι η διαδικασία διεύρυνσης,οι προτάσεις για τη μεταρρύθμιση των διαρθρωτικών ταμείων και η ενίσχυση των κοινοτικών πολιτικών, επιβάλλουν την αυξημένη συμμετοχή της τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης για την οικοδόμηση μιας σταθερής εταιρικής σχέσης μεταξύ των διαφόρων επιπέδων εξουσίας στον ευρωπαϊκό χώρο (τοπικών, περιφερειακών, εθνικών, ευρωπαϊκών).
Οι νέοι προσδιορισμοί που αναπτύσσονται σε κοινοτικό επίπεδο για την ενδυνάμωση των περιφερειακών δομών :

α)Σ’ ένα μεταβατικό στάδιο την αύξηση της ποσόστωσης της συμμετοχής των αιρετών μελών στην Επιτροπή των Περιφερειών με παράλληλη διαμόρφωση του κατάλληλου νομοθετικού πλαισίου για την άμεση εκλογική ανάδειξη των μελών-αντιπροσώπων των περιφερειών από τα Κράτη-μέλη, με απώτερο στόχο την ομαλή ένταξη των περιφερειών στο σύστημα της ενιαίας και καθολικής ψηφοφορίας για την εκπροσώπηση των Περιφερειών στην Επιτροπή των Περιφερειών.

β)Να υπάρξει διευκρίνιση στο σχετικό ζήτημα της εκλογικής ανάδειξης των μελών της Επιτροπής των Περιφερειών με μια ενιαία διαδικασία σε ευρωπαϊκό επίπεδο,που θα διασφαλίζει την αναλογική εκπροσώπηση.
Πρόταση των ΝΕΦ είναι:
1) Προέκταση του χρόνου θητείας των μελών της Επιτροπής,από 4 σε 5 χρόνια.
2) Παράλληλη διεξαγωγή Συνόδων Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Επιτροπής των Περιφερειών.
3) Ανάδειξη των μελών της Επιτροπής των Περιφερειών με άμεση,ενιαία και καθολική ψηφοφορία σε πανευρωπαϊκό επίπεδο,ταυτόχρονα με την εκλογή των μελών του Ε.Κ.

γ)Σε απώτερο στάδιο την μετεξέλιξη της Επιτροπής των Περιφερειών σε θεσμικό όργανο της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης.,με ταυτόχρονη ίδρυση Αντιπροσωπείας στα κράτη-μέλη και στις Περιφέρειες,με σεβασμό στην αρχή της περιφερειακότητας.

δ) Οι γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής πρέπει να αποκτήσουν δεσμευτικό χαρακτήρα για τα υπόλοιπα θεσμικά κοινοτικά όργανα ή τουλάχιστον είναι απαραίτητο να αυξηθεί η βαρύτητα τους στην διαδικασία λήψης αποφάσεων και να υποχρεώνονται τα άλλα όργανα να αιτιολογούν την απόφαση τους έναντι της Ε.τ.Π. σε περίπτωση που δεν ακολουθούν τις συστάσεις των γνωμοδοτήσεων τους.


ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΣΧΕΣΗ
Το Συνέδριο των ΝΕΦ απαιτεί:
1)Να παρέχονται ρητές εγγυήσεις για την εφαρμογή της εταιρικής σχέσης,μεταξύ της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης.,των κρατών-μελών και των Τοπικών και Περιφερειακών αρχών για τους μελλοντικούς κανονισμούς των Διαρθρωτικών Ταμείων.
2)Η έννοια της εταιρικής σχέσης πρέπει να περιλαμβάνει όλες τις τοπικές και περιφερειακές αρχές,καθώς και όλους τους εμπλεκόμενους φορείς με την περιφερειακή ανάπτυξη:το δημόσιο και ιδιωτικό τομέα,τους κοινωνικούς εταίρους,τα πανεπιστημιακά και ερευνητικά ιδρύματα,καθώς και εκπροσωπούμενους οργανισμούς των τοπικών και περιφερειακών αρχών.
3)Η συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών πρέπει να διασφαλίζει: α) την αυξανόμενη αναγνώριση εκ μέρους της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης για την επιρροή των διαρθρωτικών δράσεων τοπικά και περιφερειακά,β)την διάδοση της συνετής εφαρμογής των καινοτόμων δράσεων και ενεργειών στην κοινοτική επικράτεια.

4)Για την σωστή λειτουργία της εταιρικής σχέσης στην διαχείριση και εφαρμογή των διαρθρωτικών προγραμμάτων,οι όποιες παρεμβάσεις πρέπει να χαρακτηρίζονται από συνέπεια και συνέχεια της αρχής της επικουρικότητας και να εκτελούνται με σεβασμό στους διαρθρωτικούς τομείς των κρατών-μελών.

5)Η ανάπτυξη της εταιρικής σχέσης προϋποθέτει την ύπαρξη μηχανισμών πληροφόρησης έτσι ώστε οι υποστηριζόμενες από τα διαρθρωτικά ταμεία καινοτόμες δράσεις και η ανταλλαγή τεχνογνωσίας μεταξύ των ευρωπαϊκών τοπικών και περιφερειακών αρχών,να εξασφαλίζουν την γρήγορη προσαρμογή τους στις μελλοντικές αλλαγές.

ΟΙ ΝΕΕΣ ΔΟΜΕΣ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΕ ΕΥΡΩΠΗ - ΕΛΛΑΔΑ.
Η υπάρχουσα κινητικότητα για την ενίσχυση του ρόλου των Πόλεων και των Περιφερειών στην Ενωμένη Ευρώπη,με βασικό της στοιχείο την άμεση δημοκρατία,συμβάλλει στην ενίσχυση της κοινής ευρωπαϊκής ταυτότητας,στη δημιουργία ισχυρών και ευέλικτων πολιτικών δομών και αποτελεσματικών μέσων όπως η διαφάνεια στην διαδικασία λήψης αποφάσεων.
Παίρνοντας σαν δεδομένο τις τρέχουσες ευρωπαϊκές εξελίξεις διαπιστώνουμε ότι:
α)Οι αρχές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την ιστορία και την διαχρονική πορεία των ευρωπαϊκών δημοκρατιών.

β)Παρά το ότι οι εθνικές κυβερνήσεις συνεχίζουν μέσω του Συμβουλίου να διατηρούν τον κυριαρχικό τους ρόλο στις ευρωπαϊκές εξελίξεις,προβάλλει με ιδιαίτερη δυναμική η αναγνώριση του ρόλου των Τοπικών και Περιφερειακών αρχών στη διαμόρφωση και εφαρμογή της ευρωπαϊκής πολιτικής.

γ)Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές ευρισκόμενες πλησιέστερα στον Πολίτη,έχοντας σημαντική συμμετοχή στην εφαρμογή των αποφάσεων,ενισχύοντας το φεντεραλιστικό αίτημα για μια πιο αλληλέγγυα και δημοκρατική Ευρώπη,εισέρχονται σ’ ένα νέο στάδιο περιφερειακής υπευθυνότητας και ανάπτυξης,όπου η οικοδόμηση της Ευρώπης και η ενίσχυση της τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης,είναι περισσότερο συνδεδεμένες από ποτέ.

Καθώς η ενοποιητική διαδικασία διαμορφώνει νέες δυνατότητες θεσμικής έκφρασης για ένα ευέλικτο μοντέλο διακυβέρνησης,οι Περιφέρειες αναδεικνύονται σε πολιτική μονάδα στον ευρωπαϊκό χώρο,με διεκδίκηση νέου πολιτικού ρόλου και εξουσιών.

Τη στιγμή που η Ευρώπη αναζητά μια σταθερή και ευρύτατη βάση για το μέλλον της,για την επίτευξη μιας σίγουρης διαμόρφωσης πολιτικής και ισχυρών δημοκρατικών θεσμών,οι ευρωπαϊκές περιφέρειες,οι δήμοι,οι τοπικές αρχές,δημιουργούν βήμα προς βήμα το πλαίσιο εκείνο που συμβάλλει στην ενδυνάμωση της ευρωπαϊκής ιδέας.

Βασικό ζητούμενο της ευρωπαϊκής Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι οι διασυνοριακοί δεσμοί,η διαπεριφερειακή συνεργασία και οι τοπικές εταιρικές σχέσεις να φέρουν την ευρωπαϊκή ενοποιητική διαδικασία πιο κοντά στους Πολίτες.

Παίρνοντας ως βάση την ουσιαστική περιφερειακή αποκέντρωση σήμερα στην Ευρώπη,πρέπει να την δούμε και μέσα από το πρίσμα του ελληνικού διοικητικού συστήματος.Η ίδρυση αυτή καθ’αυτή Β΄ βαθμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης αποτελεί το απαραίτητο βήμα για να κινηθεί η χώρα μας ουσιαστικά προς την κατεύθυνση της Ευρώπης των Περιφερειών,δηλαδή την δημιουργία ενός βαθμού αυτοδιοίκησης,με τους πολίτες να εκλέγουν τις αρχές και στις 13 περιφέρειες της χώρας.
Η διοικητική αναγνώριση και εδραίωση του νέου αυτού βαθμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα έδινε την δυνατότητα στην Ελλάδα να προσεγγίσει το μοντέλο πολιτικοδιοικητικής οργάνωσης των πλέον αποκεντρωμένων διοικητικά κρατών.

Εκτιμώντας ότι η Περιφέρεια είναι ο θεσμός εκείνος της αυτοδιοίκησης που έχει τις δυνατότητες συμμετοχής και παρέμβασης σ’ ένα σύγχρονο σύστημα αποκεντρωμένων δομών,είτε σε εθνικό είτε σε κοινοτικό επίπεδο,καθώς και οι αυξανόμενες ανάγκες διοίκησης απαιτούν την ύπαρξη μητροπολιτικών δήμων αλλά και η δημιουργία νέων δήμων μέσα από τον θεσμό των συνενώσεων να οδηγήσει κατ’ ευθείαν στους αιρετούς περιφερειάρχες.

Το όραμα των πατέρων της Ευρώπης για μια Ευρώπη των Πολιτών,αρχίζει να εδραιώνεται με την μετεξέλιξη της Επιτροπής των Περιφερειών σε προθάλαμο φεντεραλιστικών δομών,με βασικό πολιτικό μήνυμα ότι σε μια κρίσιμη ιστορική συγκυρία,όχι μόνο για την διαδικασία της ευρωπαϊκής ενοποίησης αλλά και για την Ευρώπη συνολικά,η διακυβέρνηση σε περιφερειακό επίπεδο αναγνωρίζεται από πολλούς ως το βασικό συστατικό στοιχείο που θα επιφέρει μια άλλη μορφή κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης στην Ευρωπαϊκή ΄Ενωση.

2Η ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΝΟΧΗ:
ΕΝΑ ΝΕΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ


ΒΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣ ΜΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ
H περιφερειακή πολιτική το κλειδί για την οικονομική και κοινωνική συνοχή στην Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης

Το επίπεδο οικονομικής ανάπτυξης, το βιοτικό επίπεδο και η απασχόληση ποικίλλουν σε σημαντικό βαθμό στις διάφορες περιοχές της Ευρωπαϊκής Κοινότητας.Καθώς οι Περιφέρειες διαφέρουν σε τόσο μεγάλο βαθμό,ακόμα και μέσα σε μία συγκεκριμένη χώρα, αναγνωρίζεται ότι ρεαλιστικά υπάρχουν μικρές πιθανότητες βραχυπρόθεσμης γεφύρωσης των χασμάτων. Ωστόσο, η Κοινότητα μπορεί να διαδραματίσει έναν πραγματικά αποτελεσματικό ρόλο για την άμβλυνση των ανισορροπιών αυτών.

Καθώς υπήρχε ο κίνδυνος από την διευρυμένη αγορά να επωφεληθούν κυρίως οι περιφέρειες, οι οποίες διέθεταν τα μέσα για να ελκύσουν το ενδιαφέρον των επενδυτών, για το λόγο αυτό περιλήφθηκε στην ενιαία ευρωπαϊκή πράξη,ως απαραίτητο συμπλήρωμα της ενιαίας αγοράς, ο στόχος της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής, δηλαδή η βούληση για την μείωση των διαφορών μεταξύ των περιφερειών της Κοινότητας.

Η κοινωνική συνοχή αναφέρεται στην βελτίωση των συνθηκών εργασίας,τη μείωση της ανεργίας, καθώς επίσης και στην εξασφάλιση της ισόρροπης ανάπτυξης των περιφερειών της Κοινότητας.Η οικονομική συνοχή αναφέρεται στην ελεύθερη κυκλοφορία των παραγωγικών συντελεστών και στην προώθηση της περιφερειακής σύγκλισης,μέσω της οποίας οι ανισότητες μεταξύ των περιφερειών περιορίζονται και φτάνουν σε ένα σημείο εξισορρόπησης.

Ωστόσο,πολλοί ισχυρίζονται ότι η οικονομική συνοχή,όπως προωθείται μέσω της ενιαίας αγοράς αντιστρατεύεται την κοινωνική συνοχή με αρνητικές επιπτώσεις για τα λιγότερα αναπτυγμένα κράτη.Ο λόγος είναι ότι με την απελευθέρωση της αγοράς πολύ σημαντικά μέσα εθνικής οικονομικής πολιτικής καθίστανται ανενεργά,γεγονός που τα αφήνει εκτεθειμένα στον αδίστακτο διεθνή οικονομικό ανταγωνισμό.

Παρ’ όλα αυτά,είναι πεποίθησή μας πως η Ευρωπαϊκή ΄Ενωση έχει παίξει καθοριστικό και ως επί το πλείστο θετικό ρόλο στην εξελικτική πορεία των κρατών μελών γεγονός που εξηγεί το ολοένα και πιο πιεστικό αίτημα για εμβάθυνση των δομών της.Ένα αίτημα που βρίσκει την έκφρασή του στα πλαίσια του μοντέλου της Ευρώπης των Περιφερειών.

Αυτή η από κάτω προς τα πάνω προσέγγιση της μορφής που συζητείται να πάρει η Ευρωπαϊκή ΄Ενωση,αποτελεί κεντρικό σημείο και κύρια έκφραση και του δικού μας οράματος για το πώς θα θέλαμε να δούμε να εξελίσσεται όχι απλά μία Ένωση κρατών αλλά ένας δυναμικός οργανισμός που συνεχώς αλλάζει και προσαρμόζεται στις εκάστοτε συνθήκες και ανάγκες των οργανικών του μονάδων.


Και η Ευρώπη των Περιφερειών πιστεύουμε ότι είναι μια ιδέα που ενσαρκώνει απόλυτα τη θεμελιώδη αρχή του οικοδομήματος της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης,που δεν είναι παρά η εξασφάλιση της ευημερίας των λαών μέσα σε ένα πλαίσιο δημοκρατίας και ισότητας.

Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, η ομάδα εργασίας για την «Οικονομική και Κοινωνική Συνοχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση» υποστηρίζει πως οι δύο αυτοί φαινομενικά συγκρουόμενοι στόχοι της Κοινότητας,είναι δυνατό να προωθηθούν παράλληλα και με ρεαλισμό στα πλαίσια μιας κοινής ευρωπαϊκής περιφερειακής πολιτικής,εάν η Κοινότητα,τα κράτη-μέλη και οι επιμέρους Περιφέρειες εφαρμόσουν ρεαλιστικές και δυναμικές πολιτικές ανάπτυξης.Οι προτάσεις μας για την προώθηση τέτοιων πολιτικών αφορούν:

Α) Την ενίσχυση της αυτοδιοίκησης των τοπικών υποθέσεων

ΣΤΟΧΟΙ
· αποκέντρωση αρμοδιοτήτων περιφερειακής πολιτικής,
· σαφής διαχωρισμός των αρμοδιοτήτων εθνικών,τοπικών και περιφερειακών αρχών,
· ευελιξία και διαφάνεια στη λειτουργία των δημοσίων φορέων.

ΜΕΣΑ
· σαφής προσδιορισμός των υπαρχόντων ποσοτικών και ποιοτικών κριτηρίων για τη διάκριση των αρμοδιοτήτων των φορέων άσκησης περιφερειακής πολιτικής,
· αξιοκρατική στελέχωση των υπηρεσιών,με καταρτισμένο και εξειδικευμένο προσωπικό,
· δια-δικτύωση, έτσι ώστε οι πολίτες να μπορούν να ενημερώνονται μόνοι τους για θέματα τοπικά, χωρίς να απασχολούν το προσωπικό της περιφερειακής διοίκησης για θέματα απλής πληροφόρησης.

Β) Δια βίου κατάρτιση και εξειδίκευση των στελεχών των φορέων που εμπλέκονται σε θέματα περιφερειακής πολιτικής (δημόσιες υπηρεσίες,τοπική αυτοδιοίκηση,Μη Κυβερνητικοί Οργανισμοί) σε θέματα:
(α) Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης και περιφερειακής πολιτικής και
(β) ειδικά των Περιφερειών τους.

Η εξειδίκευση θα πραγματοποιηθεί:
·με ειδικά εκπαιδευτικά και ενημερωτικά σεμινάρια,
·με τη δημιουργία ειδικών ινστιτούτων εκπαίδευσης του τεχνικού προσωπικού και του προσωπικού σχεδιασμού και υλοποίησης των προγραμμάτων,
·δημιουργία τμημάτων ευρωπαϊκής πληροφόρησης και περιφερειακής πολιτικής σε κάθε οργανισμό τοπικής αυτοδιοίκησης,
·εκλογή αιρετών οργάνων με βάση την ευρωπαϊκή τους κατάρτιση.


Γ) Προώθηση δια-περιφερειακής συνεργασίας

ΣΤΟΧΟΙ
· ανταλλαγή ιδεών και μεταφορά τεχνογνωσίας μεταξύ των Περιφερειών,
· προώθηση καινοτόμων δράσεων,
· αποφυγή επανάληψης λαθών κατά την υλοποίηση αναπτυξιακών πολιτικών,
· προώθηση συνεργατικού πνεύματος εμπιστοσύνης,
· συναίσθηση ότι ανήκουμε σε έναν κοινό οργανισμό που εργάζεται για την ασφάλεια και την ευημερία των πολιτών του,
· διατήρηση των εθνικών ιδιαιτεροτήτων με παράλληλη ενίσχυση της δια-πολιτισμικής συνεργασίας και αλληλεπίδρασης.

MEΣA
· καθιέρωση πολιτιστικών εκδηλώσεων σε διαπεριφερειακό επίπεδο
· ενίσχυση προγραμμάτων νεολαίας όπως αθλητικές δραστηριότητες και αγώνες
δημιουργία κινητών ομάδων νέων από περιφέρειες από όλη την Ευρώπη που θα κάνουν εκστρατείες ενημέρωσης («μαθαίνω για την περιφέρεια, μαθαίνω για μένα») συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης
δημιουργία δικτύων οικονομικής συνεργασίας (εμπορικές συναλλαγές, μεταφορά τεχνογνωσίας, κοινά προγράμματα κατάρτισης του προσωπικού των επιχειρήσεων)

Ε) Προώθηση ενδογενούς οικονομικής ανάπτυξης των Περιφερειών

ΜΕΣΑ
εκμετάλλευση συγκριτικού πλεονεκτήματος περιφέρειας και ανάπτυξη οικονομιών κλίμακας
προώθηση ευέλικτων μορφών παραγωγής,π.χ. κίνητρα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και βελτίωση της ποιότητας και ποικιλίας των προϊόντων (διαφοροποίηση προϊόντων)
προσέλκυση επενδύσεων αλλά με πολιτική εμπέδωσης μεγάλων επιχειρήσεων στις
περιοχές εγκατάστασης
έμφαση στην έρευνα και τεχνολογία
εκμετάλλευση όλου του δυναμικού της περιφέρειας: τοπικοί παραγωγοί,δημόσιες υπηρεσίες,ινστιτούτα,εκπαιδευτικά ιδρύματα,ΜΜΕ,πολιτικοί παράγοντες.
ενίσχυση συνεργασίας μεταξύ δημόσιου,ιδιωτικού τομέα,ΜΚΟ και άλλων τοπικών παραγόντων.
κατασκευή βασικών υποδομών

Ε) Προβολή (μάρκετινγκ) της Περιφέρειας προς το εσωτερικό της χώρας και προς το εξωτερικό

ΣΤΟΧΟΙ
· Να έχει ο κάθε πολίτης πλήρη γνώση των δυνατοτήτων και του δυναμικού της περιφέρειας όπου ανήκει,ώστε να εκτιμά σωστά τις ανάγκες της περιοχής του και έτσι να συμμετέχει.


ΜΕΣΑ
·κατάρτιση με άξονες:

τα πολιτιστικά στοιχεία της Περιφέρειας
ομοιότητες και διαφορές με άλλες Περιφέρειες της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης
þπροβολή συγκριτικού πλεονεκτήματος στις άλλες χώρες

ΣΤ) Ολοκληρωμένη και διαρκής ενημέρωση και ενεργή δραστηριοποίηση των πολιτών της Κοινότητας.

ΣΤΟΧΟΙ
Ενημέρωση για:
· τους στόχους και τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης.
· τον αριθμό και το είδος των κοινοτικών και περιφερειακών προγραμμάτων ανάπτυξης.
· το δυναμικό και τις ανάγκες των περιφερειών όπου ανήκουν.
· το σχεδιασμό και την πορεία της υλοποίησης των προγραμμάτων των περιοχών τους.

ΜΕΣΑ
· δημιουργία μονίμων γραφείων ενημέρωσης του κοινού τα οποία θα μπορούν να στελεχώνονται και από τους ίδιους τους πολίτες.
· συστηματική και συνεχής προβολή των ευρωπαϊκών εξελίξεων από όλα τα ΜΜΕ,
· εισαγωγή μαθημάτων για την Ευρωπαϊκή ΄Ενωση στα σχολεία.
· ενίσχυση της δράσης και προώθηση της συνεργασίας με Μη Κυβερνητικούς Οργανισμούς.


3Η ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΩΝ ΤΑΜΕΙΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ
ΤΩΝ ΠΟΛΕΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ


Η τρίτη ομάδα εργασίας, ασχολήθηκε με τα διαρθρωτικά ταμεία της Κοινότητας,το ρόλο και τη λειτουργία τους,εστιάζοντας στην συμβολή τους στη τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη.
Κατά τη διάρκεια της πρώτης ημέρας,έγινε εκτεταμένη παρουσίαση των διαρθρωτικών ταμείων,ως χρηματοδοτικών μέσων της Κοινότητας,των στόχων τους καθώς και των τεσσάρων αρχών που διέπουν την λειτουργία τους (εταιρική σχέση,προσθετικότητα,συγκέντρωση,προγραμματισμός).
Τη δεύτερη ημέρα,έγινε η κριτική για την αποτελεσματικότητα των Διαρθρωτικών Ταμείων,αποτίμηση του έργου τους σε επίπεδο Ευρώπης,με αναφορά στην πρώτη Έκθεση Συνοχής (Έκθεση Αξιολόγησης).
Επιπλέον,συζητήθηκαν θέματα που προβλέπει η Συνθήκη του Amsterdam και η ΑGENDA 2000,αναφορικά με την αναδιάρθρωση των στόχων και της λειτουργίας των Διαρθρωτικών Ταμείων κατά την περίοδο 2000-2006.
Στη συνέχεια,η συζήτηση επικεντρώθηκε στην ελληνική πραγματικότητα,με αναφορά στα Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης και στα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα,καθώς και στις επιπτώσεις τους στην πορεία της Ελληνικής οικονομίας προς την Ο.Ν.Ε.
Εντοπίστηκαν αδυναμίες όσον αφορά τον διοικητικό και οικονομικό μηχανισμό του κράτους αναφορικά με την πλήρη εκμετάλλευση των πόρων που προέρχονται από τα Διαρθρωτικά Ταμεία,( αδυναμία χάραξης σταθερών πολιτικών και στόχων με προοπτική για το μέλλον, έλλειψη συντονισμού στην υλοποίηση των προγραμμάτων,ανεπαρκής έλεγχος των υλοποιούμενων έργων,ανεπαρκής συντονισμός των φορέων σχεδιασμού και υλοποίησης).


ΣΥΝΤΟΜΟΣ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ ΤΩΝ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΩΝ ΤΑΜΕΙΩΝ

Παρατίθενται τα αποτελέσματα ανά στόχο, καθώς και κριτική στα μέσα που επιλέγηκαν.

Ως προς τις Περιφέρειες του Στόχου 1

· ενισχύθηκε το δίκτυο μεταφορών ( μέχρι το 1999 θα έχουν ολοκληρωθεί ή βελτιωθεί 17,000 χμ βασικών οδικών δικτύων).
· ενίσχυση του δικτύου τηλεπικοινωνιών.
· ενίσχυση της πολιτικής περιβάλλοντος.
· αναβάθμιση της επαγγελματικής κατάρτισης.

Ως προς τις Περιφέρειες του Στόχου 2

· δημιουργία μικρο-μεσαίων επιχειρήσεων και διαρθρωτικές αναπροσαρμογές σ΄αυτές.




Στόχοι 3 και 4

Δεν υπάρχει συγκεκριμένη αξιολόγηση αποτελεσμάτων,λόγω του ότι αυτά εμφανίζονται στο απώτερο μέλλον.

Στόχος 5β

· δημιουργία 500.000 νέων θέσεων απασχόλησης για την περίοδο 1989-1999.
· δημιουργία μικρο-μεσαίων επιχειρήσεων.
· προσέλκυση αγροτικού πληθυσμού.

Στόχος 6

Τα μεγαλύτερα ποσά διοχετεύονται στους τομείς έρευνας και ανάπτυξης.Αδυναμία εκτίμησης των αποτελεσμάτων.

Η συνολική εκτίμηση των αποτελεσμάτων οδηγεί στο συμπέρασμα ότι τα Διαρθρωτικά Ταμεία είχαν θετική επίδραση στις οικονομίες των Περιφερειών.
Οι διαφορές όμως ανάμεσα στις περισσότερο και λιγότερο αναπτυγμένες Περιφέρειες δεν μειώθηκαν.Είκοσι πέντε πιο φτωχές Περιφέρειες αναπτύχθηκαν από το 53% στο 55% του κοινοτικού Α.Ε.Π,ενώ οι είκοσι πέντε πιο πλούσιες από το 140% στο 142% του κοινοτικού Α.Ε.Π.
Σε περιφερειακό επίπεδο,παρατηρήθηκε μη ορθή αξιοποίηση των δυνατοτήτων που παρείχαν τα Διαρθρωτικά Ταμεία για την ανάπτυξη.Τα αίτια ήταν :

· έλλειψη επαρκούς ενημέρωσης σε περιφερειακό,τοπικό επίπεδο και σε επίπεδο πολιτών,ώστε να υπάρξει ενεργότερη συμμετοχή τους στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και στη χάραξη στρατηγικής σε σχέση με την ανάπτυξη.Παρά το γεγονός ότι έγιναν ενέργειες για την αναβάθμιση της παροχής των πληροφοριών (π.χ. γραφεία πληροφόρησης κοινοτικών προγραμμάτων στις τέως ΔΙ.Π.Α.), τα αποτελέσματα δεν ήταν τα αναμενόμενα γιατί η πρόσβαση των πολιτών στην πηγή της πληροφόρησης δεν ήταν τόσο εύκολη.
Η έλλειψη ενημέρωσης συμβάλλει στη διαμόρφωση κλίματος δυσπιστίας αναφορικά με τη μεταρρύθμιση των Διαρθρωτικών Ταμείων και αποτελεί έναν από τους λόγους μη αξιοποίησης ων διαρθρωτικών πόρων
· ανεπαρκείς διοικητικές δομές στις συγκεκριμένες περιοχές που επωφελούνται από τους πόρους των Διαρθωτικών Ταμείων.Αρχικά,δεν υπήρχε σε θεσμικό επίπεδο η δυνατότητα ενεργότερης συμμετοχής στη χάραξη πολιτικής.Το σύστημα ήταν συγκεντρωτικό, και δεν παρείχε δυνατότητα ενεργούς συμμετοχής της τοπικής κοινωνίας στον προσδιορισμό των αναγκών,στη χάραξη των στόχων και στην υλοποίηση των αναπτυξιακών προγραμμάτων.
Οι παρεμβάσεις που έγιναν σε θεσμικό επίπεδο (ν.2218/94, ν.2503/97 για τη σύσταση των Περιφερειών ως ενιαία οργανωτική μονάδα του κράτους,το νομοσχέδιο ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ κτλ), δεν έχουν ακόμη αποδώσει.

· ανεπαρκής συντονισμός ανάμεσα σε κοινοτικό,εθνικό,περιφερειακό,τοπικό επίπεδο, που οφείλεται:
1. στην πιλοτική εφαρμογή του όλου εγχειρήματος.
2. στην ύπαρξη διαφορετικών οργανωτικών-διοικητικών δομών στα κράτη-μέλη.
3. στην έλλειψη συντονισμού στα πλαίσια των κρατών-μελών.
4. στην έλλειψη άμεσης επικοινωνίας των τοπικών- περιφερειακών αρχών με τα κέντρα λήψης αποφάσεων της κοινότητας.
5. στην ύπαρξη προβλημάτων λειτουργίας των ίδιων των θεσμών (π.χ γραφειοκρατία).

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Κρίθηκαν ως μέτρα που ενδείκνυνται για την αντιμετώπιση των προαναφερθέντων προβλημάτων τα εξής :
1. Αναφορικά με την ενημέρωση :
· δημιουργία αποκεντρωμένων «σημείων» ενημέρωσης,στελεχωμένα με το κατάλληλο προσωπικό ( μπορεί να ζητηθεί η συνδρομή Επιμελητηρίων,κοινωνικών φορέων).
· δημιουργία σε κάθε αναμορφωμένο Δήμο υποδομής για την πληροφόρηση του πολίτη (INTERNET,πληροφορική)
· χρήση των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης για συγκεκριμένη πληροφόρηση και όχι για περιορισμό σε γενικές και αφηρημένες αναφορές σε μεμονωμένες ενέργειες-παρεμβάσεις.

2. Αναφορικά με την αποτελεσματικότητα διαχείρισης των πόρων των Διαρθωτικών Ταμείων προτείνουμε τα εξής:
· στελέχωση με το κατάλληλο επιστημονικό προσωπικό και διαφάνεια στη διαδικασία επιλογής.
· αυξημένες αρμοδιότητες στις τοπικές -περιφερειακές αρχές,οι οποίες με την κατάλληλη οργάνωση και στελέχωση θα μπορούν να παρέμβουν αποφασιστικά στη χάραξη των στόχων και στην υλοποίηση τους,δίνοντας προτεραιότητα στις διαδικασίες εξασφάλισης ποιότητας των υλοποιούμενων έργων ( μέσω ελέγχων από φορείς τοπικού,περιφερειακού,εθνικού και κοινοτικού επιπέδου).

3. Αναφορικά με τα προβλήματα συντονισμού:
Οι σχετικές αδυναμίες σε κοινοτικό, εθνικό, τοπικό και περιφερειακό επίπεδο είναι αναμενόμενες λόγω του μικρού χρονικού διαστήματος εφαρμογής των συγκεκριμένων πολιτικών.Με την AGENDA 2000 γίνεται προσπάθεια αντιμετώπισης των προαναφερθέντων προβλημάτων.
Κλείνοντας,η ομάδα εργασίας παρατήρησε ότι παρά τις αδυναμίες,τα Διαρθρωτικά Ταμεία και η οικονομική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης δραστηριοποίησε πολιτικά και οικονομικά τις πόλεις και τις Περιφέρειες.Αυτό,δίνει το έναυσμα για την υλοποίηση περαιτέρω στόχων στα πλαίσια των αποφασιστικών αρμοδιοτήτων τους.

Η Οικονομική Συνοχή κρίθηκε από τους ιδρυτές της Κοινότητας ως η αναγκαία προϋπόθεση για την Πολιτική Ένωση της Ευρώπης και τα Διαρθρωτικά Ταμεία ένα από τα μέσα για την επίτευξη της.Η πορεία της Οικονομικής Συνοχής είναι θετική παρά τις αδυναμίες.Αναμένουμε την τελική επίτευξη των στόχων ώστε να φτάσουμε και στην Κοινωνική Συνοχή, με ζητούμενο πλέον όχι μια καθαρά Οικονομική και Πολιτική Ένωση αλλά μια Ένωση με κέντρο τον Άνθρωπο, με οικουμενική διάσταση.