ΣΥΝΕΔΡΙΑ

ΙΟΥΛΙΟΣ 1997

ΣΥΝΕΔΡΙΟ
ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΕΥΡΩΠΑΙΩΝ ΦΕΝΤΕΡΑΛΙΣΤΩΝ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ

ΕΥΡΩΠΗ & ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ


ΑΣΦΑΛΕΙΑ & ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ
Η ΝΕΑ ΕΥΡΩΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ & ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ
ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ & ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ


ΓΟΥΒΕΣ
25,26 & 27 ΙΟΥΛΙΟΥ 1997
΄΄APRHODITE BEACH ΗΟΤΕL΄΄


ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Ι. ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ.
Εισαγωγή
Ο καθορισμός αρχών και κοινών συμφερόντων,αποδεκτών από όλους,για τα οποία οι Μεσογειακοί εταίροι έχουν την υποχρέωση να προωθήσουν,αποτελεί την επιβεβαίωση της σπουδαιότητας για κάθε κράτος,του σεβασμού των θεμελιωδών ελευθεριών και της οικοδόμησης του κράτους δικαίου,αναγκαίων στοιχείων για την ύπαρξη σταθερότητας στο σύνολο του Μεσογειακού χώρου.
Οι χώρες της ευρύτερης Μεσογείου συνυπάρχουν σ’ένα πολιτικό πλαίσιο όπου συμβιώνουν η κοινοβουλευτική δημοκρατία με τα στρατιωτικά καθεστώτα.
Τα τελευταία χρόνια στην προς την Βόρεια Αφρική ακτή της Μεσογείου,πολλαπλασιάστηκαν τα ριζοσπαστικά ισλαμικά κινήματα,φαινόμενα καταπάτησης θεμελιωδών ελευθεριών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων.Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε απόφαση του έχει επισημάνει ότι ΄΄η εξάπλωση του ισλαμικού φονταμενταλισμού΄΄ είναι η πρώτη από τις αιτίες που ΄΄επιδείνωσαν την αποσταθεροποίηση της νότιας και της νοτιοανατολικής Μεσογείου΄΄.(1)

ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑ ΣΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ - ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ.
Η λεκάνη της Μεσογείου αντιμετωπίζει σύνθετες προκλήσεις και προβλήματα,που περιλαμβάνουν από την κλιμάκωση των εθνικισμών,μέχρι την μόλυνση του περιβάλλοντος,την περιφρόνηση των αρχών του διεθνούς δικαίου από ορισμένες χώρες,τους περιορισμούς της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης.
Στις χώρες αυτές ο θρησκευτικός φανατισμός,ίδιον ακραίων κοινωνικο-πολιτικών κινημάτων,απειλεί τις προσπάθειες των λαών που επιθυμούν μια ενδυνάμωση των δημοκρατικών βάσεων και δημιουργεί νέες κρίσεις.
Οι κρίσεις αυτές απορρέουν από μια τρομακτική δυσαρμονία μεταξύ των επιπέδων ανάπτυξης και στις δυο ακτές της Μεσογείου.Στη Μεσογειακή λεκάνη παρατηρείται ανάπτυξη δυο ταχυτήτων.Ιδιαίτερα στις χώρες του Μεσογειακού Νότου,εκδηλώνεται αδυναμία στις οικονομικές δομές,στη δημογραφική ανάπτυξη(ραγδαία αύξηση πληθυσμιακών μεγεθών),χαμηλό επίπεδο παρεχόμενης εκπαίδευσης,έντονη ανεργία,που με τη σειρά της προκαλεί έντονες μεταναστευτικές τάσεις.Στις χώρες του Μεσογειακού Βορρά,όπου υπάρχει η ευρωπαϊκή τάξη,με τις ισχυρές και ιστορικές δυνάμεις της ενοποίησης,παρατηρείται μια συγκέντρωση πλούτου και τεχνολογικού δυναμικού.
Το αναπτυξιακό χάσμα που παρατηρείται και στις δυο πλευρές της Μεσογείου διευρύνεται από ένα ενισχυμένο πλούσιο Βορρά που κατέχει στρατηγικά ισχυρές οικονομικές και πολιτικές δυνάμεις.Ο λιγότερο αναπτυγμένος,αλλά με αρκετές πρώτες ύλες Νότος,υστερεί έναντι του Βορρά.Οι χώρες του Magreb και του Mashrek αντιμετωπίζουν έντονα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα,τα οποία σε συνδυασμό με φαινόμενα ισλαμικού φανατισμού,δημιουργούν ένα εκρηκτικό μίγμα για την ασφάλεια της περιοχής.Στις χώρες του κοινοτικού Μεσογειακού Βορρά παρατηρείται αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας,των επενδύσεων μέσω των διαρθρωτικών ταμείων,με έμφαση στα Διευρωπαϊκά Δίκτυα Μεταφορών,στον εκσυγχρονισμό των τηλεπικοινωνιών,στην προστασία του περιβάλλοντος.
Παράλληλα,στη Μεσόγειο παραμένουν προβλήματα χωρίς λύση,όπως το Κυπριακό,το ζήτημα της Δυτικής Σαχάρας,του Λιβάνου,το γενικότερο Μεσανατολικό,που επηρεάζουν την ασφάλεια και την σταθερότητα.Η πολυπλοκότητα αυτών των προβλημάτων,που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με μεμονωμένες δράσεις,καθιστά επιτακτική μια ουσιαστική αλληλεγγύη μεταξύ των βορείων και των νοτίων ακτών της Μεσογείου.



Η ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΤΗΣ ΔΑΣΜΕ
Οι τρείς πολυμερείς διπλωματικές πρωτοβουλίες που άρχισαν στις δεκαετίες του ’70 και του ’80 και οι οποίες αφορούσαν τα προβλήματα της Μεσογείου,δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα αποτελέσματα.Κατά την διάρκεια της διάσκεψης συνεχείας (follow-up conference) της Διάσκεψης Για Την Ασφάλεια Και Την Συνεργασία Στην Ευρώπη (ΔΑΣΕ) στην Πάλμα της Μαγιόρκα (24.9.1990-19.10.1990),η ιταλο-ισπανική πρόταση για την προσαρμογή του προτύπου της ΔΑΣΕ στις παραμέτρους και τις ιδιαιτερότητες της Μεσογείου,μέσω της Διάσκεψης Για Την Ασφάλεια Και Την Συνεργασία Στην Μεσόγειο (ΔΑΣΜΕ) βρήκε μεγάλη ανταπόκριση.
Η βούληση που υπήρξε οδήγησε στο να εγκαινιασθεί μια διαδικασία,η οποία εμπνεόμενη από το πνεύμα της διαδικασίας του Ελσίνκι,θα διευκόλυνε την αποκλιμάκωση των κρίσεων.
Η Κοινοβουλευτική Διάσκεψη Για Την Ασφάλεια Και Την Συνεργασία Στη Μεσόγειο,στη Μάλαγα της Ισπανίας τον Ιούνιο του 1992,υιοθέτησε ομόφωνα ένα τελικό κείμενο,το οποίο περιελάμβανε μια δέσμη προτάσεων που αφορούσε την ασφάλεια,με τίτλο «Περιφερειακή Σταθερότητα»,η οποία είχε σαν συστατικά στοιχεία την δημιουργία ενός χάρτη που θα διέπει τις διαμεσογειακές σχέσεις,τη δημιουργία ενός περιφερειακού κέντρου για τη σταθερότητα στη Μεσόγειο,με αντικείμενο τη πρόληψη και την διαχείριση κρίσεων,την υιοθέτηση μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης που θα παρέχουν αμοιβαία πληροφόρηση και διαφάνεια,καθώς επίσης και μηχανισμούς μη εξάπλωσης των στρατιωτικών εξοπλισμών.
Η υλοποίηση των επιδιώξεων μιας τόσο φιλόδοξης πρωτοβουλίας,όπως η ΔΑΣΜΕ,προϋποθέτει για τις συμμετέχουσες χώρες να ενστερνισθούν μια σειρά αρχών που παραπέμπουν στις ιδιαίτερες αρχές της οικονομικής αλληλεγγύης,αλλά και στις γενικές αρχές του σεβασμού της εδαφικής ακεραιότητας,της απαγόρευσης χρήσης βίας,της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών και του απαραβίαστου των συνόρων.
Η Διάσκεψη Για Την Ασφάλεια Και Την Συνεργασία Στη Μεσόγειο,μπορεί να παίξει το ρόλο ενός ουσιαστικού οργάνου συνεργασίας,βασιζόμενο στην αρχή ότι η Μεσόγειος χρειάζεται μια πολιτική βαθμιαίας ενοποίησης που θα εξασφαλίζει την ένταξη του Μεσογειακού χώρου στη νέα ΄΄παγκόσμια τάξη΄΄.
Η Διάσκεψη Για Την Ασφάλεια Και Την Συνεργασία Στη Μεσόγειο πρέπει να αντιμετωπίσει τις αδυναμίες που υπάρχουν στους τομείς της ασφάλειας και της πολιτικής συνεργασίας και παράλληλα να βοηθήσει στη δημιουργία εναλλακτικών δημοκρατικών λύσεων στις αραβικές χώρες της περιοχής.
Η Διάσκεψη Για Την Ασφάλεια Και Την Συνεργασία Στη Μεσόγειο,οικοδομώντας μα μακρόπνοη διαδικασία,ενσωματώνοντας όλα τα σχετικά προβλήματα σ’ένα αλληλένδετο σύνολο,πρέπει να υιοθετήσει ένα minimum πρόγραμμα αρχών κοινά αποδεκτών από όλα τα συμβαλλόμενα μέρη,το οποίο θα αντιμετωπίζει τις ενδογενείς αδυναμίες στους τομείς της ασφάλειας και της πολιτικής συνεργασίας.
Η ΔΑΣΜΕ,στη βάση των μεθόδων και των αρχών της διαδικασίας του Ελσίνκι,πρέπει να μετεξελιχθεί σε forum επίλυσης προβλημάτων που σχετίζονται με τις οικονομικές και δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις και να έχει ως προτεραιότητες:
α) Τον συντονισμό των προσπαθειών για την ολοκλήρωση της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Μέση Ανατολή,προώθηση της επίλυσης εκκρεμών περιφερειακών προβλημάτων στην περιοχή (Κυπριακό) και τη δημιουργία συνθηκών για την ανάπτυξη και εδραίωση κλίματος καλής γειτονίας,πάνω στη βάση των αρχών του Διεθνούς Δικαίου και των Διεθνών Συνθηκών,με απόλυτο σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας κάθε κράτους.
β) Την ύπαρξη μηχανισμών για την αποφυγή των εντάσεων και των συγκρούσεων και την διευθέτηση κρίσεων.

Οι αρχές στήριξης της πολιτικής συνεργασίας στα πλαίσια της ΔΑΣΜΕ,πρέπει να περιλαμβάνουν:
1)Σεβασμό από όλες τις πλευρές των αρχών του διεθνούς δικαίου και του καταστατικού χάρτη του ΟΗΕ.
2)Περαιτέρω ανάπτυξη του κράτους δικαίου και των δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων.
3)Σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας κάθε κράτους και αποκήρυξη της απειλής ή της χρήσης βίας κατά της ανεξαρτησίας οποιουδήποτε κράτους.
Η διαξαγωγή ενός μόνιμου Κοινοβουλευτικού Διαλόγου στη Μεσόγειο,θα συνεισφέρει στην προοδευτική δημιουργία μιας ζώνης ειρήνης,σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή.Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλίες με άλλα κοινοβούλια για την σύγκλιση σε μόνιμη βάση μιας Δια-Κοινοβουλευτικής Διάσκεψης Για Την Ασφάλεια Και Την Συνεργασία Στη Μεσόγειο,ενισχύοντας τον Κοινοβουλευτικό Πολιτικό Διάλογο,ο οποίος θα επιτρέπει στους εκλεγμένους αντιπροσώπους των μεσογειακών εταίρων να προωθήσουν την ανταλλαγή ιδεών σ’ένα μεγάλο πεδίο δράσεων.

ΙΙ. Η ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΡΡΟΗ ΣΤΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ.

Σύμφωνα με τον ορισμό της UNESCO,΄΄Πολιτισμός είναι το σύνολο των ευδιάκριτων στοιχείων,πνευματικών και υλικών,μορφωτικών και συναισθηματικών που χαρακτηρίζουν μια κοινωνία ή ένα σύνολο ατόμων΄΄.
Κατά συνέπεια η πολιτιστική ταυτότητα που διέπει μια ομάδα σε εθνικό ή σε τοπικό επίπεδο διαγράφει την πορεία και το πέρασμα αυτής της ομάδας μέσα από το χρόνο και την ιστορία και κατ’επέκταση αποτελεί το χώρο όπου πρέπει να αναλυθούν τα στοιχεία που σηματοδοτούν τις νοοτροπίες της και ακόμη περισσότερο τις συμπεριφορές της.
Γι’αυτό το λόγο το πολιτισμικό υπόβαθρο και οι πολιτισμικές επιρροές αποτελούν μια επικοινωνιακή πλατφόρμα ανάλυσης και μελέτης που μας βοηθάει να κατανοήσουμε και να δικαιολογήσουμε τις θέσεις ομάδων σε συγκεκριμένα ζητήματα,να προβλέψουμε ή να αποφύγουμε αντιδράσεις επιδιώκοντας κάθε φορά το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
Ένας απο τους κυριότερους χώρους όπου κυριαρχεί αυτή η αλληλένδετη σχέση πολιτισμού και επικοινωνίας είναι αυτός της πολιτικής.Οι διαπολιτισμικές πολιτικές αποφάσεις και συνεργασίες,των οποίων οι ισορροπίες είναι ιδιαίτερα λεπτές,ευαίσθητες και εύθραυστες,δυσχεραίνονται ή διευκολύνονται ανάλογα με την περίσταση λόγω πολιτισμικών διαφορών ή αντίστοιχα,λόγω πολιτισμικών ομοιοτήτων.
Αρκετά συχνά βρισκόμαστε μπροστά στη δημιουργία συμμαχιών και συμπράξεων από εθνικά σύνολα που κατέχουν κάποιο κοινό πολιτισμικό σημείο αναφοράς ενώ αντίθετα βρισκόμαστε μπροστά σε ένα σχήμα αντιπαράταξης,όταν δεν υπάρχει σημείο πολιτισμικής επαφής.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο δεδομένων,ο ευρύτερος Μεσογειακός χώρος που αποτελεί το διαχρονικό σταυροδρόμι συνύπαρξης αλλά και σύγκρουσης λαών,πολιτισμών,πολιτικών και θρησκευτικών πεποιθήσεων και ιδεολογιών,βρίσκεται στο επίκεντρο μιας τέτοιας ανάλυσης.
Με αυτά τα δεδομένα,στόχος της ομάδας εργασίας που πραγματεύθηκε το θέμα ΄΄Η πολιτιστική επιρροή στις πολιτικές σχέσεις των κρατών και των περιφερειών της Μεσογείου΄΄,ήταν η προβολή της παραπάνω διαπίστωσης στον ευρύτερο Μεσογειακό χώρο,με στόχο την υποβολή προτάσεων που ενδεχομένως θα διευκόλυναν την πολιτισμική συνεργασία,η οποία με τη σειρά της θα καθιστούσε ευνοϊκότερο το έδαφος για μια συνεργασία σεπολιτικό επίπεδο.
Κοινή διαπίστωση αποτέλεσε η παραδοχή ότι με τις υπάρχουσες συνθήκες,είναι αναγκαίο να προωθηθεί η αμοιβαία κατανόηση μεταξύ των λαών και των δυο πλευρών της Μεσογείου.Ένα τέτοιο αποτέλεσμα μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω της στήριξης των πολιτιστικών ανταλλαγών και του σεβασμού της πολιτιστικής και πολιτισμικής ταυτότητας καθώς και των ιδιαιτεροτήτων όλων των εταίρων.
Η σχέση της πολιτιστικής ανταλλαγής επεκτείνεται στους τομείς της πολιτιστικής κληρονομιάς και δημιουργίας,στο χώρο των πολιτιστικών και καλλιτεχνικών εκδηλώσεων,στις συμπαραγωγές(θέατρο,κινηματογράφος),στη διάδοση του βιβλίου και των εντύπων,των εικόνων και των έργων τέχνης,στις μεταφράσεις και στα άλλα μέσα διάδοσης των πολιτισμών.
Σημαντικότατος επίσης διαγράφεται και ο ρόλος των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης,τα οποία είναι απαραίτητα και αναγκαία για την αμοιβαία γνωριμία των κοινωνιών.
Η πολιτιστική κληρονομιά,δημιουργία και συνεργασία μπορούν να διευρυνθούν με την προώθηση συγκεκριμένων πρωτοβουλιών,όπως:
α) Η δημιουργία διαμεσογειακού δικτύου πολιτισμικής συνεργασίας,που θα έχει σαν στόχο να προωθήσει μια πολιτισμική παρέμβαση,δίνοντας έμφαση στην παράδοση των κρατών και των Περιφερειών της Μεσογείου και στην ιστορική αξία της κοινής μεσογειακής πολιτιστικής κληρονομιάς.

Τα αντικείμενα αυτής της συνεργασίας θα πρέπει να αναζητηθούν,όχι μόνο στον τομέα της παράδοσης,αλλά και της καθημερινής ενασχόλησης,της οικολογίας,ή και ακόμα στον χώρο της γεωργικής παραγωγής,που κάθε περιοχή έχει να επιδείξει.
Σκοπός αυτού του δικτύου συνεργασίας θα είναι η δημιουργική ανταλλαγή πληροφοριών γύρω από ένα κοινό θέμα,ο εμπλουτισμός με νέες τεχνικές και εφαρμογές γύρω από ένα τομέα,καθώς και η ανεύρεση των κοινών στοιχείων,μεταξύ λαών,πολιτισμών και γενικότερα πληθυσμιακών συνόλων.
β) Η προώθηση της ιδέας για την ανάπτυξη ενός ευρύτερου πολιτιστικού τουρισμού,σε συνδυασμό με την παραδοσιακή τουριστική αρχιτεκτονική,θα επιδιώκει την ανάδειξη και διάδοση του ιδιαίτερου λαογραφικού,ιστορικού ή αρχαιολογικού στίγματος κάθε περιοχής,την προώθηση της διάδοσης της παράδοσης,του πολιτισμού και της ιστορίας κάθε περιοχής της Μεσογείου,προς τους επισκέπτες.
Εξάλλου,Πολιτισμός και Τουρισμός είναι μια σχέση που καθορίζεται από την απόλυτη αρμονία.Η προώθηση της ιδέας ενός πολιτιστικού τουριστικού προϊόντος,σε συνδυασμό με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική(παράγοντας άρρηκτα δεμένος με την κατάλληλη τουριστική και ιδιαίτερα κτιριακή υποδομή),μπορεί να προωθήσει την ιδέα της αξιοποίησης και ανάπτυξης κάθε περιοχής με στοιχεία που σέβονται το ιστορικό και πολιτιστικό παρόν αλλά και παρελθόν.
γ) Η εγκαθίδρυση και δημιουργία πλαισίων συνεργασίας μεταξύ ομοιογενών και ιδιαίτερα ευαίσθητων ομάδων,όπως αυτές των μαθητών,φοιτητών ή των νέων εργαζομένων.Θα πρόκειται δηλαδή,για την επέκταση και διεύρυνση προς τις χώρες της Βόρειας Αφρικής,ήδη υπαρχόντων προγραμμάτων που λειτουργούν επιτυχώς μέσα στα όρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης εδω και χρόνια.Το ΕRASMUS,που συνεχίζεται η εφαρμογή του στο πλαίσιο του προγράμματος SOCRATES,το COMET ή το TEMPUS,μπορούν είτε να χρησιμεύσουν ως μήτρα παρόμοιων προγραμμάτων,είτε να αποτελέσουν τους κόλπους που θα φιλοξενήσουν και θα προωθήσουν μια τέτοια ενέργεια.
δ) Η ενδυνάμωση και ενίσχυση των συλλόγων,φορέων και ομάδων που δραστηριοποιούνται στην προστασία,ανάδειξη και αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς,μέσα από την διοργάνωση εκδηλώσεων διευρωπαϊκού και διαμεσογειακού χαρακτήρα,πρέπει να έχει ως τελικό στόχο την προβολή και την παρουσίαση των παραγόντων εκείνων που μπορούν να συνθέσουν την αναγκαία διαμεσογειακή πολιτιστική και πολιτισμική συνεργασία.
Η προβολή της διάστασης του μεσογειακού πολιτισμού μπορεί να έχει σημαντικά αποτελέσματα και να επηρεάσει τη γενικότερη πορεία των πολιτικών εξελίξεων στον ευρύτερο Μεσογειακό χώρο.


III. Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ.

ΣΤΑΘΜΟΙ ΤΗΣ ΕΥΡΩ-ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ.
Από την δεκαετία του ’60,η ΕΟΚ προχώρησε στη σύναψη διμερών συμφωνιών συνεργασίας με τις Τρίτες Μεσογειακές Χώρες,οι οποίες βασίζονται στα Χρηματοδοτικά Πρωτόκολλα πενταετούς διάρκειας.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο των Καννών,τον Ιούνιο του 1995,καθόρισε σε 4.685 εκατ. ECU τη χρηματοδοτική βοήθεια για το χρονικό διάστημα 1995-2000.
Καθώς αρκετές από τις προσπάθειες περιφερειακής οικονομικής συνεργασίας στη Μεσόγειο,δεν είχαν τα αναμενόμενα αποτελέσματα,η Ανανεωμένη Μεσογειακή Πολιτική του Επιτρόπου Matoutes,εισήγαγε την ΄΄οριζόντια΄΄ αντίληψη των προγραμμάτων.Η νέα αυτή κοινοτική πρόταση,είχε σαν καινοτομία ότι απευθυνόταν στο σύνολο των Τρίτων Μεσογειακών Χωρών,παρακάμπτοντας το μέχρι τότε υφιστάμενο καθεστώς των διμερών χρηματοδοτικών πρωτοκόλλων.
Η Διάσκεψη της Βαρκελώνης σχεδίασε τη δημιουργία μιας Ζώνης Ελευθέρων Συναλλαγών ως το έτος 2010,η οποία περιλαμβάνει τη σταδιακή αμοιβαία προσέγγιση των αγροτικών προϊόντων και μια ενισχυμένη συνεργασία στους τομείς της ενέργειας,του περιβάλλοντος,των επικοινωνιών,του τουρισμού,των μεταφορών.

Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΟΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΤΟΜΕΑ.
Σήμερα,οι ανισότητες που υπάρχουν ανάμεσα στις δυο ακτές της Μεσογείου,είναι μικρότερες απ’ότι θα ήταν αν δεν υπήρχαν προνομιακές σχέσεις.Οι σοβαρές εσωτερικές ανισσοροπίες που αντιμετωπίζουν οι μη κοινοτικές μεσογειακές χώρες,οι οποίες οφείλονται στην εκρηκτική αύξηση των πληθυσμών,απαιτούν αυστηρή διαρθρωτική πολιτική,η οποία όμως συνεπάγεται δυσκολίες στον οικονομικό,πολιτικό και κοινωνικό τομέα.Η ενσωμάτωση των οικονομιών των χωρών της Νοτιο-Ανατολικής Μεσογείου στο ευρωπαϊκό και παγκόσμιο ανταγωνιστικό σύστημα είναι πολύ πιο δύσκολη και πολύπλοκη,απ’ότι είναι για τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης και αυτό για τους παρακάτω λόγους:
- Το συνολικό επίπεδο ανάπτυξης παραμένει εξαιρετικά χαμηλό.
- Η δημογραφική κατάσταση του πληθυσμού (έντονα αυξητικές τάσεις).
- Ιδιαίτερα χαμηλό ποσοστό εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού και υψηλή ανεργία.
- Ύπαρξη ισχυρού μεταναστευτικού ρεύματος από τον Νότο προς τον Βορρά της Μεσογείου.
- Μεγάλο μέρος του πληθυσμού εξακολουθεί να είναι αναλφάβητο.


ΝΕΕΣ ΔΟΜΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩ-ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ Ε.Ε.
Η πολιτική συνοχής που εφαρμόζει η Ε.Ε. γιαι τις χώρες-μέλη της και η οικονομική δυναμική που απορρέει απο αυτήν,πρέπει να οδηγήσει σε επιλογές που θα μειώνουν τις ήδη σημαντικές αποκκλίσεις στον οικονομικό και κοινωνικό τομέα των Τρίτων Μεσογειακών Χωρών,ενώ παράλληλα θα υποστηρίζουν τις κινήσεις εκδημοκρατισμού στις χώρες αυτές.
Η δημιουργία σταθερού οικονομικού και πολιτικού πλαισίου στις Τρίτες Μεσογειακές Χώρες,προϋποθέτει από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης,αύξηση της οικονομικής βοήθειας και των διατιθέμενων δανείων στην περιοχή και προώθηση των δημοκρατικών θεσμών.
Η προώθηση της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης της περιοχής,θα εξασφαλίσει την πολυπόθητη πολιτική σταθερότητα και τη συνεργασία στη Μεσόγειο.



Βασικά συστατικά στοιχεία της κοινοτικής συμβολής στην ανάπτυξη των Μεσογειακών χωρών,αλλά και αυτών της Μέσης Ανατολής πρέπει να είναι οι ελεύθερες συναλλαγές,η χρηματοδοτική βοήθεια και η ευέλικτη συνεργασία,μέσω των οποίων η Ε.Ε. μπορεί να προωθήσει την οικονομική ολοκλήρωση της περιοχής και παράλληλα τα οικονομικά της συμφέροντα.
Στην ανάπτυξη της περιοχής,λαμβανομένων υπ’όψιν των αναγκών και των ιδιατεροτήτων των χωρών,καθοριστική είναι η σημασία του ανθρώπινου παράγοντα,η συνεργασία στους τομείς της κατάρτισης και της εκπαίδευσης,η μεταφορά τεχνολογίας και τεχνογνωσίας.
Η Ευρω-μεσογειακή κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη μπορεί να βασιστεί στην ενθάρρυνση ιδιωτικών επενδύσεων,εξασφαλίζοντας τις απαραίτητες θέσεις εργασίας.Η ανάπτυξη της περιοχής μέσα σ’ένα παγκόσμια ανταγωνιστικό περιβάλλον,μέσω των χρηματοδοτικών ενισχύσεων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων,πρέπει να δίνει έμφαση:
1) Στην δημιουργία και ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου συστήμαος ενεργειακών υποδομών,με προτεραιότητα στον ηλεκτρισμό και το φυσικό αέριο.
2) Στην ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας,με σημείο αναφοράς την αειφορία.
Οι βασικοί άξονες για την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην περιοχή της Μεσογείου,πρέπει να περιλαμβάνουν:
1) Την στήριξη για την επίτευξη μεγαλύτερης κοινωνικοοικονομικής ισορροπίας.
2) Την στήριξη της περιφερειακής ολοκλήρωσης.
3) Την στήριξη της μετάβασης στην οικονομία της αγοράς.
Για τις Τρίτες Μεσογειακές Χώρες,ο οικονομικός εκσυγχρονισμός,η κοινωνική προόδος,οι δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις,είναι άμεσα εξαρτημένες από τη στενή συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση.Αλληλεξάρτηση Ευρωπαϊκής Ένωσης - Τρίτων Μεσογειακών Χωρών υπάρχει επίσης και στους τομείς του περιβάλλοντος,της ενεργειακής πολιτικής,των επενδυτικών σχεδίων,τομείς όπου απαιτούνται σημαντικές προσπάθειες εκ μέρους των χωρών αυτών,αλλά και εφαρμογή καινοτόμων σχεδίων από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης που θα τις βοηθήσουν να ανταποκριθούν πλήρως στις πολιτικές,οικονομικές και δημογραφικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν.
Η προοδευτική δημιουργία της Ζώνης Ελευθέρου Εμπορίου,η συντονισμένη δράση στην υλοποίηση της απαραίτητης οικονομικής συνεργασίας,η ενθάρρυνση της περιφερειακής συνεργασίας και ολοκλήρωσης,δεδομένων και των διαφορετικών βαθμών ανάπτυξης,αποτελούν στόχους που η επίτευξη τους θα οδηγήσει στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των πληθυσμών,στην αύξηση της απασχόλησης και στη μείωση του αναπτυξιακού κενού στην ευρω-μεσογειακή ζώνη.
Η προσαρμογή της οικονομικής διάρθρωσης πρέπει να στηρίζεται στην επίτευξη μεγαλύτερης κοινωνικοοικονομικής ισορροπίας,στην στήριξη της περιφερειακής ολοκλήρωσης,στον τακτικό πολιτικό διάλογο,στην ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων,υπηρεσιών και κεφαλαίων.
Σε τελική ανάλυση,η κοινωνική,πολιτική και οικονομική αλληλεξάρτηση μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των χωρών των ανατολικών και βορείων ακτών της Μεσογείου,μέσω της εφαρμογής της εταιρικής σχέσης,μπορεί να διασφαλίσει την ειρήνη,την ασφάλεια,την σταθερότητα και την ευημερία.


ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ
(1) Resolution on the role of Europe in the relation to security in the Mediterranean.
EUROPEAN PARLIAMENT,A3-0076/1991.