ΑΡΘΡΟ ΄΄ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ :ΠΑΡΟΝ ΚΑΙ ΜΕΛΛΟΝ ΄΄

ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ :ΠΑΡΟΝ ΚΑΙ ΜΕΛΛΟΝ του Γιώργου Ζερβάκη* Η μεταπολεμική διοικητική δομή του ελληνικού κράτους την τελευταία 15ετία μέσα από τις νέες δομές του ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ αρχικά και του ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ τώρα, αποκεντρώνεται, μετασχηματίζεται.Πέραν των όποιων διαφορετικών θέσεων και προτάσεων, η αναγκαιότητα διοικητικής μεταβολής στο κράτος είναι κάτι παραπάνω από επιβεβλημένη. Κοινή είναι η διαπίστωση, μελετώντας την ευρωπαϊκή εμπειρία στην αυτοδιοίκηση, ότι για να επιτύχουμε ουσιαστικά αποκεντρωμένες και αποτελεσματικές αυτοδιοικητικές δομές , χρειαζόμαστε όργανα αποκέντρωσης που θα είναι πολιτικά όργανα διάχυσης στη βάση της αρχής της επικουρικότητας. Η προηγούμενη διοικητική μεταρρύθμιση μέσα από το πρόγραμμα ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ αγνόησε τις εξελίξεις στον ευρωπαϊκό αυτοδιοικητικό χάρτη και τις απαιτήσεις για μια ουσιαστική και αποτελεσματική αποκέντρωση, και από την μια προχώρησε σε συνενώσεις των πρωτοβάθμιων αυτοδιοικητικών μονάδων, στην δευτεροβάθμια όμως αυτοδιοίκηση, αντί να κινηθεί προς την αιρετή περιφερειακή μονάδα, νόθευσε την όλη διαδικασία με τον κατακερματισμό σε αιρετές νομαρχιακές δομές.Έτσι, και την μάχη της αποκέντρωσης δεν επιτύχαμε και την αποτελεσματικότητα δεν εξασφαλίσαμε. Οι αυτοδιοικητικές εκλογές αποτελούν μια σημαντική ευκαιρία όχι για να αλλάξουμε τον συσχετισμό δυνάμεων των κομμάτων, αλλά για να αλλάξουμε την σχέση του πολιτικού συστήματος με την κοινωνία, στα πλαίσια μια αμφίδρομης σχέσης που θα αφήνει στην άκρη τους στείρους κομματισμούς και τους άγονους τοπικιστικούς λαϊκισμούς. Το 1994, σε ένα άρθρο μου για τις αυτοδιοικητικές εκλογές, είχα αναφέρει ότι τις παραμονές των αυτοδιοικητικών εκλογών, τα πολιτικά κόμματα θεοποιούν τις τοπικές κοινωνίες, για προφανείς σκοπούς. Σήμερα, περνάμε σε ένα νέο στάδιο για την αυτοδιοίκηση, όπου θα αρχίσουν να αλλάζουν πράγματα, τα διακυβεύματα των περιφερειακών εκλογών δεν θα μπορούν να υποτάσσονται στις σκοπιμότητες και στους σχεδιασμούς της κεντρικής πολιτικής σκηνής.Η λογική του να μετατρέπουμε τις αυτοδιοικητικές εκλογές σε κεντρική πολιτική αντιπαράθεση, επιφέρει αλλοιώσεις στο πνεύμα της αποκέντρωσης , επιφέρει απώλεια στην αυτονομία της, μετατρέπει την αυτοδιοίκηση απλώς σε «διοίκηση». Σήμερα, που η οικονομική κρίση σε συνδυασμό με την αμφισβήτηση και απαξίωση του πολιτικού συστήματος δημιουργούν νέα δεδομένα, η διαμόρφωση μιας συνεκτικής αυτοδιοικητικής agenda πρέπει να γίνεται στη βάση της κοινωνικής αυτονομίας και της δυναμικής που θα εκφράζεται , αμφισβητώντας νοοτροπίες που οικοδόμησαν το σημερινό αποτυχημένο μοντέλο. Οι στρεβλώσεις που επηρεάζουν τις αυτοδιοικητικές δράσεις, αποδυναμώνονται μέσα από μια κατεύθυνση που εκφράζει μια άλλη λογική περιφερειακής λογικής και υπευθυνότητας, που ξεπερνά τις τοπικότητες και οδηγεί σε ευρύτερες συνθέσεις που λαμβάνουν υπόψιν τις απαιτήσεις των τοπικών κοινωνιών. Η αποτελεσματική αυτοδιοίκηση ξεπερνώντας τα παραδοσιακά στερεότυπα που είχαν καλλιεργηθεί επι σειρά ετών, αποτελεί την ευκαιρία της Κοινωνίας των Πολιτών.Μια Κοινωνία, που οφείλει να καταδείξει όχι απλά την αναγκαιότητα αλλαγών σε ότι δεν αναβαθμίζει την περιφερειακή αυτοδιοίκηση και την αποκέντρωση, αλλά έχει την υποχρέωση να δημιουργήσει τις δυνάμεις της νέας περιφερειακής ευθύνης. * Ο κ. Γιώργος Ζερβάκης είναι εκπρόσωπος των ΕΥΡΩΠΑΙΩΝ ΦΕΝΤΕΡΑΛΙΣΤΩΝ ΚΡΗΤΗΣ. Το άρθρο έχει γραφεί αποκλειστικά για την εφημερίδα ‘’ ΚΡΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ ’’ και την ηλεκτρονική εφημερίδα ‘’ Agorapress.Gr ‘’, δημοσιεύθηκε στις 13.1.2011.