ΑΡΘΡΟ ΄΄ ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΗΣ ΛΙΣΑΒΟΝΑΣ ΚΑΙ ΙΡΛΑΝΔΙΚΟ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ ΄΄ [ 6.8.2008 ]

Συνθήκη της Λισαβόνας και Ιρλανδικό Δημοψήφισμα
Του Γιώργου Ζερβάκη *


Απο της ιδρύσεως των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων με την ιδρυτική συνθήκη της Ρώμης , οι πολιτικές που έχουν διαμορφώσει και όλες οι μετέπειτα αναθεωρητικές Συνθήκες ανταποκρίνονται στα όσα επέλεξαν σε ελεύθερες εθνικές και ευρωπαϊκές εκλογές , οι Πολίτες της Ευρώπης.

Η μεταρρυθμιστική Συνθήκη της Λισαβόνας που υιοθετήθηκε απο τα ΄΄27΄΄ κράτη μέλη τον Δεκέμβριο του 2007 , αποτελεί μιας περιορισμένης σημασίας επιβεβαίωση της ευρωπαϊκής πορείας των χωρών μας , δεν μεταβάλλει κατά ουσιώδη τρόπο την ενωσιακή θεσμική αρχιτεκτονική , αλλά κάνει μια στοιχειώδη απλούστευση του μέσα απο πολυάριθμες τροποποιήσεις των ιδρυτικών συνθηκών.

Μέσα απο ένα γενικότερο προβληματισμό ετών που σχετίζεται με την απουσία πολιτικού οραματισμού ικανού να συγκινήσει τα εκατομμύρια των Ευρωπαίων Πολιτών , δηλαδή ΄΄ την διεύρυνση της λαϊκής υποστήριξης προς την διαδικασία ολοκλήρωσης , γιατί μια Ευρώπη χωρίς Ευρωπαίους δεν είναι βιώσιμη ούτε διατηρήσιμη ως πολιτικός παράγοντας ΄΄ όπως λέει ο π. Πρωθυπουργός της Ισπανίας και επικεφαλής της Ομάδας Προβληματισμού για το μέλλον της Ε.Ε. Φελίπε Γκονζάλες , και την δημαγωγία παρούσα , η Ιρλανδία με το δημοψήφισμα της έρχεται να καθυστερήσει την ενεργοποίηση μιας Συνθήκης, η οποία ναι μεν δεν πλησιάζει τις φεντεραλιστικές προσεγγίσεις , όμως περιλαμβάνει μια σειρά πολιτικών θεσμικών εργαλείων για να αντιμετωπίσει την αδυναμία αποτελεσματικής απάντησης στα διλήμματα των Πολιτών της.

Έτσι η Ευρώπη βυθίζεται σε μια νέα θεσμική κρίση ,γιατί, 862.415 Ιρλανδοί πολίτες είπαν «ΟΧΙ» σε ένα κείμενο το οποίο δεν είχαν διαβάσει ούτε είχαν κατανοήσει.Και φυσικά κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι με το «ΟΧΙ» οι Ιρλανδοί αποτελούν κράτος ευρωσκεπτικιστών , καθώς μόνο δυο μικρά συνασπισμένα κόμματα διαμαρτυρίας ένα της άκρας δεξιάς και ένα της αριστεράς είναι εντελώς αντίθετα με την ευρωπαϊκή ιδέα.Ο μεγαλύτερος εχθρός αποδείχθηκε η απάθεια του μέσου Ιρλανδού ( κατά κανόνα φιλοευρωπαίου ) που δεν πήγε να ψηφίσει.

Ενω στην Ιρλανδική Βουλή πέντε κόμματα τάχθηκαν υπέρ της Συνθήκης με αποτέλεσμα 156 βουλευτές να ταχθούν υπέρ και 10 κατά , στο δημοψήφισμα με τους μισούς Ιρλανδούς που είχαν δικαίωμα ψήφου να πηγαίνουν στην κάλπη και απο αυτούς το 53,4% ψήφισε «ΟΧΙ» με άγνοια για το ουσιαστικό περιεχόμενο του κειμένου επι του οποίου κλήθηκε να ψηφίσει την αποδοχή ή την απόρριψη.


Μια ανομοιογενής και ετερόκλητη συμμαχία των πολιτικών άκρων , αποτελούμενη απο τους αντικαπιταλιστές του Σιν Φέϊν , του πολιτικού σκέλους του ΙΡΑ , τους καθολικούς συντηρητικούς που μάχονται κατά των αμβλώσεων , δυο μικρά κόμματα διαμαρτυρίας , χωρίς να συμφωνούν ως προς την ουσία του ζητήματος ΄΄ Ποιά Ευρώπη ΄΄ , παραπλάνησαν ένα εκλογικό σώμα έχοντας στο πίσω μέρος της σκέψης τους φοβικά εθνικά σύνδρομα και όχι το αντικείμενο του δημοψηφίσματος , δηλαδή το περιεχόμενο της Συνθήκης, μιας Συνθήκης που τι κάνει; Τροποποιεί και εμπλουτίζει θεσμικά την ιδρυτική Συνθήκη της Ρώμης του 1957 και αντικαθιστά την σαφώς πιο ελλειμματική Συνθήκη της Νίκαιας του 2001.

Στην Ιρλανδία επιβεβαιώθηκε η ρήση του αείμνηστου μεγάλου Ευρωπαίου ηγέτη Φρανσουά Μιττεράν , ο οποίος κάποτε είχε πεί ότι στα δημοψηφίσματα οι Πολίτες απαντούν συνήθως για όλα εκτός απο το ερώτημα που τους τίθεται.Και προφανώς αυτό συνέβη με το «ΟΧΙ» των Ιρλανδών , όπως το ίδιο είχε συμβεί και το 2005 με το «ΟΧΙ» των Γάλλων και των Ολλανδών.

Εφοδιάζοντας το ευρωπαϊκό οικοδόμημα με τη νέα Μεταρρυθμιστική Συνθήκη της Λισαβόνας , αυτό που πρέπει να ακολουθήσει είναι η ανάπτυξη συζήτησης για την πολιτική ολοκλήρωση και την αποτελεσματική θεσμική λειτουργία , εστιάζοντας περισσότερο σε πολιτικές και λιγότερο σε διαχειριστικές πτυχές.Συζήτηση που θα αποκαλύψει με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο αυτό που έχει επισημάνει ο π. Ευρωβουλευτής του Συνασπισμού κ. Παπαγιαννάκης αναφερόμενος στην απόρριψη της Συνθήκης απο τον σημερινό ΣΥΡΙΖΑ [ ΗΜΕΡΗΣΙΑ 10.5.2008 ] ότι ΄΄ η απόρριψη της Μεταρρυθμιστικής Συνθήκης θεωρώ ότι βασίζεται κυρίως σε συγκυριακά πολιτικά στοιχεία και όχι σε ένα βαθύτερο στοχασμό ως προς το μέλλον και την κρισιμότητα της πολιτικής ενοποίησης ΄΄.

Και αυτή η συζήτηση , απαιτεί πλήν των όποιων δομικών αλλαγών απο αυτές που προβλέπονται στο κείμενο της νέας Συνθήκης , την αναγέννηση του ευρωπαϊκού οράματος μέσα απο τολμηρές πρωτοβουλίες που θα προσδώσουν μια νέα ορμή στην ενοποιητική διαδικασία.

* Ο κ. Γιώργος Ζερβάκης είναι ιδρυτής και π. Πρόεδρος των ΝΕΩΝ ΕΥΡΩΠΑΙΩΝ ΦΕΝΤΕΡΑΛΙΣΤΩΝ Κρήτης. Το άρθρο έχει γραφεί αποκλειστικά για την εφημερίδα ΄΄ ΠΑΤΡΙΣ ΄΄.
Δημοσιεύθηκε στις 6 Αυγούστου 2008.